Kinh nguyệt chính là tấm gương phản ánh sức khoẻ sinh sản của người phụ nữ. Tuy nhiên, không phải ai cũng có chu kỳ kinh nguyệt đều đặn, vì thế câu hỏi “Kinh nguyệt không đều có mang thai được không?” được khá nhiều chị em phụ nữ quan tâm, lo lắng. Hãy cùng Dược sĩ của Atlantic Medical tìm hiểu về hiện tượng kinh nguyệt không đều và ảnh hưởng của nó khả năng sinh sản của người phụ nữ nhé.

Kinh nguyệt không đều có ảnh hưởng đến việc mang thai như thế nào?

Chu kỳ kinh nguyệt được tính bằng số ngày trong chu kỳ, bắt đầu từ ngày đầu tiên ra máu và ngày cuối cùng là ngày ra máu đầu tiên trong chu kỳ tiếp theo. Chu kỳ kinh nguyệt của mỗi người phụ nữ là không giống nhau nhưng trung bình sẽ khoảng 28 ngày, cũng có tháng nhỉnh hơn lên 31 ngày hoặc có tháng ít ngày hơn khoảng 27 ngày. Chu kỳ kinh nguyệt được coi là không đều khi số ngày chu kỳ ngắn hơn 21 ngày hoặc dài hơn 35 ngày.

Như chúng ta đã biết, mang thai là kết quả của quá trình thụ tinh giữa trứng của nữ giới và tinh trùng của nam giới. Quan hệ trong giai đoạn trứng rụng – một vài ngày trước hoặc sau khi trứng rụng – giúp gia tăng cơ hội thụ thai.

Chu kỳ kinh nguyệt không đều có thể là dấu hiệu của việc trứng rụng không đều và gây khó khăn trong việc tính ngày thụ thai.

Nguyên nhân của kinh nguyệt không đều

Có một số trường hợp có rụng trứng nhưng không có hành kinh do sẹo tử cung hoặc chị em đã sử dụng một số thuốc nội tiết nào đó trong chu kỳ. Hoặc cũng có trường hợp chị em có kinh nguyệt nhưng không hề có rụng trứng, đây có thể do niêm mạc tử cung dày đến mức bất thường và dưới một tác động nào đó bị bong ra. Có nhiều nguyên nhân có thể gây ra kinh nguyệt không đều và nhiều nguyên nhân có thể ảnh hưởng đến sự rụng trứng hoặc khiến việc mang thai trở nên khó khăn hơn. Trong một số trường hợp, nguyên nhân kinh nguyệt không đều không rõ.

Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS)

PCOS là tình trạng cơ thể phụ nữ tiết ra quá nhiều androgen – hormon của nam giới, quyết định các tính trạng liên quan đến “tính nam”. Khi cơ thể có quá nhiều nội tiết tố androgen, có thể ngăn cản trứng trưởng thành phát triển và giải phóng qua ống dẫn trứng.

PCOS, ảnh hưởng đến 21% phụ nữ, là nguyên nhân phổ biến nhất gây vô sinh do rụng trứng không rụng. PCOS có thể là một rối loạn di truyền, nhưng nó cũng có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố lối sống, như thừa cân và ít vận động.

Tiền mãn kinh

Tiền mãn kinh là một giai đoạn trong cuộc đời người phụ nữ khi estrogen và progesteron suy giảm một cách tự nhiên. Điều này gây ra hiện tượng rụng trứng và kinh nguyệt không đều trước khi ngừng hoàn toàn, báo hiệu thời kỳ mãn kinh. Thời kỳ tiền mãn kinh có thể kéo dài 2-8 năm, nhưng một số phụ nữ có thể trải qua thời kỳ này lâu hơn.

Độ tuổi trung bình mãn kinh trung bình của phụ nữ Việt Nam là 47-48 tuổi khi bắt đầu. Thời kỳ mãn kinh được đánh dấu khi người phụ nữ không có kinh nguyệt trong vòng 12 tháng.

Các triệu chứng của thời kỳ tiền mãn kinh, mãn kinh có thể bao gồm:

• Bốc hoả, vã mồ hôi đêm
• Cáu gắt
• Kinh nguyệt không đều
• Suy giảm sinh lý: khô hạn, giảm ham muốn

Mặc dù vẫn có thể mang thai trong thời kỳ tiền mãn kinh nhưng điều này có thể khó khăn hơn vì trứng rụng sẽ già hơn và ít có khả năng sống sót hơn.

Bệnh lý tuyến giáp

Tuyến giáp là một bộ phận nhỏ hình con bướm ở dưới cổ, có vai trò trong việc điều chỉnh các hormon ảnh hưởng đến sự rụng trứng và kinh nguyệt. Trong một nghiên cứu, gần 14% bé gái vị thành niên bị rối loạn tuyến giáp cũng có chu kỳ kinh nguyệt không đều.

Các triệu chứng khác của bệnh tuyến giáp, bao gồm cường giáp và suy giáp, có thể là:

• Lú lẫn
• Cân nặng thay đổi thất thường
• Thay đổi nhịp tim bất thường

Cân nặng

Thừa cân hoặc thiếu cân nghiêm trọng có thể gây ra rối loạn chuyển hoá trong cơ thể làm ảnh hưởng hoạt động của các hormon. Điều đó có thể dẫn đến không có hoặc rụng trứng không đều, cũng có thể dẫn đến không có hoặc kinh nguyệt không đều.

Theo nghiên cứu được công bố trên BMC Women’s Health, những phụ nữ có chỉ số khối cơ thể BMI< 20 hoặc BMI>25 có nguy cơ bị rối loạn kinh nguyệt cao hơn ít nhất 1,1 lần so với những phụ nữ có chỉ số BMI từ 20 đến 25.

Stress

Đặc biệt khi cơ thể căng thẳng có thể tác động đến nhiều chức năng của cơ thể, bao gồm cả sự rụng trứng. Trong một nghiên cứu trên các sinh viên y khoa, những người có mức độ căng thẳng cao hơn có nhiều khả năng bị rối loạn kinh nguyệt hơn.

Làm sao để tính được ngày rụng trứng khi kinh nguyệt không đều?

Trứng thường rụng vào giữa chu kỳ kinh nguyệt. Nếu bạn có chu kỳ là 28 ngày thì bạn sẽ rụng trứng vào khoảng ngày thứ 14. Nhưng khi chu kỳ kinh nguyệt của bạn không đều, việc dự đoán ngày rụng trứng có thể khó khăn hơn. Chị em có thể dựa vào các biểu hiện của cơ thể khi trứng rụng như:

Tăng chất nhầy cổ tử cung

Những ngày trong giai đoạn rụng trứng, tử cung sẽ tiết ra nhiều dịch hơn, dịch có thể chất trong suốt như lòng trắng trứng gà.

Nhiệt độ cơ thể tăng nhẹ

Đầu tiên hãy theo dõi nhiệt độ cơ thể của bạn bằng nhiệt kế vào buổi sáng, trước khi bạn ăn, nói chuyện hoặc thậm chí ra khỏi giường. Lưu ý là cần phải vào những giờ cố định trong ngày. Sau đó ghi lại biểu đồ nhiệt độ của bạn suốt cả tháng.

Khi bạn nhận thấy nhiệt độ cơ thể có sự tăng nhẹ, thường là 0.5 – 1℃, đây có thể là thời điểm xảy ra sự rụng trứng. Tuy nhiên việc đo lường nhiệt độc cơ thể có thể có sai sót bởi các yếu tố khác: cơ thể có dấu hiệu cảm, sốt…

Hoặc chị em có thể sử dụng bộ dụng cụ dự đoán rụng trứng để kiểm tra ngày trứng rụng. Bộ dụng cụ này giúp đo lường hormon LH – hormon gây ra sự rụng trứng.

Khi nào thì chị em cần đi khám?

Chị em nên đến thăm khám tại các cơ sở y tế nếu có các dấu hiệu sau:

• Không có kinh nguyệt trong ba tháng trở lên.
• Thời gian hành kinh kéo dài hơn 7 ngày
• Lượng máu kinh ra quá nhiều
• Có những cơn đau bụng kinh dữ dội
• Không thể có thai tự nhiên trong hơn 1 năm

Nhiều phụ nữ có kinh nguyệt không đều, chủ yếu là do rụng trứng không đều. Mặc dù rụng trứng không đều có thể khiến bạn khó mang thai hơn nhưng y học hiện đại vẫn giúp cho nhiều cặp đôi có con với những can thiệp y khoa.