Vào những ngày thời tiết quá hanh khô hoặc quá nóng bức, viêm da cơ địa dễ xuất hiện và gây không ít phiền toái trong cuộc sống hằng ngày. Các triệu chứng của bệnh có thể bùng phát chỉ sau khi tiếp xúc với chất kích ứng hoặc thời tiết thay đổi. Nhằm giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng da này, hãy cùng Atlantic Medical theo dõi nội dung dưới đây ngay nhé! 

Viêm da cơ địa là gì?

Viêm da cơ địa (Eczema) là một bệnh viêm da có cơ chế phức tạp, liên quan đến di truyền, rối loạn chức năng miễn dịch và các yếu tố từ môi trường. Ngứa, da sần đỏ, bong tróc, phát ban nhẹ đến lichen hóa (dày da) là những dấu hiệu thường thấy của bệnh. Những tình trạng tổn thương da này khiến chức năng hàng rào bảo vệ của da bị suy yếu, da khó bảo vệ cơ thể bạn khỏi các yếu tố có hại từ bên ngoài. 

Bệnh có thể bao gồm các đợt bùng phát kéo dài trong nhiều tuần hoặc chỉ vài ngày. Khi bệnh trở nặng, triệu chứng ngoài ngứa da và phát ban còn có nhiễm trùng da, vùng da bị tổn thương lớn dần. Viêm da do cơ địa cũng rất dễ bị nhầm lẫn với một số bệnh ngoài da khác như nấm da. Vì vậy, nếu bệnh gây khó chịu nhiều cho bạn, hãy đến gặp bác sĩ da liễu để được thăm khám và điều trị kịp thời. 

Nguyên nhân gây ra viêm da cơ địa

Hiện nay, nguyên nhân chính xác gây ra Eczema vẫn chưa được tìm thấy. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu lại cho thấy rằng, yếu tố di truyền và một số tác nhân xấu từ bên ngoài có thể liên quan đến bệnh, cụ thể như sau: 

Yếu tố bên trong

Ở một số người bệnh, viêm da cơ địa có liên quan đến một biến thể gen làm ảnh hưởng đến khả năng bảo vệ của da. Da ít có khả năng giữ ẩm, dễ bị kích thích, dị ứng bởi các yếu tố môi trường hơn như chất tẩy rửa, khói thuốc lá… Nếu gia đình có người bị viêm da cơ địa hay hen suyễn, bạn cũng có nguy cơ cao mắc bệnh. 

Người có hệ thống miễn dịch phản ứng quá mức với các chất kích thích từ môi trường cũng có nguy cơ cao mắc Eczema. Ví dụ: Khi bạn tiếp xúc với phấn hoa, hệ thống miễn dịch sẽ cho rằng chất kích thích nhỏ này có thể gây hại lớn cho cơ thể bạn. Kết quả là “hàng rào phòng thủ tự nhiên” cơ thể sẽ phản ứng viêm, gây ra các triệu chứng bệnh ở mức độ nặng trên da. 

Hầu hết những người bị viêm da do cơ địa phát hiện bệnh khi còn rất nhỏ, chủ yếu phát triển bệnh trước 5 tuổi. Một số bệnh nhân khác lại bắt đầu phát bệnh khi vào tuổi trưởng thành. 

Tác nhân kích thích từ bên ngoài

Một số người mắc viêm da do cơ địa bởi tiếp xúc với các tác nhân có hại từ môi trường trong thời gian dài. Những tác nhân xấu này dễ khiến da bị tổn thương khô và ngứa. Nhất là những người vốn dĩ có cơ địa da nhạy cảm, khi tiếp xúc nhiều với những chất có hại lại càng dễ phát bệnh. 

Các tác nhân xấu từ môi trường dễ gây bệnh Eczema phổ biến có thể kể đến như: 

• Thời tiết khô dài ngày, nhiệt độ quá nóng hoặc quá lạnh. 
• Xxà phòng, dung dịch vệ sinh có độ pH cao. 
• Một số loại vải như len hoặc polyester. 
• Khói bụi. 
• Khói thuốc lá. 
• Môi trường sống ô nhiễm. 
• Chất tạo hương. 
• Chất khử trùng bề mặt. 
• Kim loại, đặc biệt là niken, đồ trang sức kém chất lượng. 
• Một số hóa chất có trong mỹ phẩm như: Cocamidopropyl betaine, Isothiazolinone, Paraphenylene-diamine… 

Ngoài ra, một số món ăn có thể làm bệnh bùng phát như đậu phộng, các sản phẩm từ sữa, trứng… Vì thế, hãy chú ý về nguyên liệu món ăn nếu bạn vốn có cơ địa dễ bị Eczema. 

Phần lớn người bệnh viêm da do cơ địa thường do sự kết hợp giữa yếu tố kích thích môi trường bên ngoài và gen di truyền. Do đó, đôi khi có những người khi còn nhỏ chưa có dấu hiệu viêm da do cơ địa nào, nhưng khi lớn lên, đến một nơi có môi trường ô nhiễm, nhiều chất kích ứng da thì lại bắt đầu phát bệnh. 

Biểu hiện của viêm da cơ địa

Dấu hiệu của viêm da do cơ địa sẽ phụ thuộc giai đoạn bệnh: 

• Giai đoạn cấp tính: Vùng da tổn thương theo mảng, da bị đỏ, dày sừng, ngứa dữ dội. Nếu cơn ngứa kéo dài, người bệnh có xu hướng gãi làm da bị trầy xước, chảy máu. 

• Giai đoạn mãn tính: Biểu hiện bao gồm các triệu chứng tương tự viêm da cấp tính kèm theo tổn thương sâu do gãi nhiều, lichen hóa trên da (dày da). Nếu vết thương không được chăm sóc kỹ, vùng da có thể bị nhiễm trùng, mưng mủ. 

Khi viêm da cơ địa không được điều trị kịp thời, vùng da bị bệnh có thể gặp các biến chứng nặng hơn như nhiễm khuẩn thứ phát (nhiễm siêu vi khuẩn), đặc biệt là nhóm khuẩn tụ cầu, liên cầu gây chốc lở, viêm mô tế bào. Chứng đỏ da mặc dù hiếm gặp nhưng cũng có thể xuất hiện khi bệnh ở giai đoạn nặng. 

Viêm da cơ địa có nguy hiểm không? Có lây không?

Có thể khẳng định rằng, Eczema không phải là bệnh truyền nhiễm nên không thể lây từ người này sang người khác.  

Đối với trường hợp người bị viêm da do cơ địa thể nhẹ, bệnh thường không gây ra hậu quả nào nghiêm trọng đối với sức khỏe. Tuy nhiên, nó lại gây không ít phiền toái như ngứa, da khó chịu và nhạy cảm hơn. Một số vùng da bị Eczema như mặt, cổ, tay thường khiến người bệnh tự ti, sợ người khác nhìn thấy nên rất ngại. 

Khi bệnh mới bắt đầu khởi phát, nhiều người chủ quan, thường xuyên gãi vùng da đang tổn thương, lâu dần bệnh nghiêm trọng hơn, bắt đầu là nhiễm trùng da. Khi da đã lở loét, các chủng vi khuẩn sinh sôi tạo những ổ áp xe nguy hiểm. Nếu ở giai đoạn này bạn vẫn “mặc kệ” thì vi khuẩn thâm nhập sâu vào bên trong, khiến bạn sốt, mệt mỏi, hôn mê do nhiễm trùng máu, nhiễm trùng nội tạng. Giai đoạn này thì bệnh nhân rất dễ gặp nguy hiểm đến tính mạng. 

Với một vài trường hợp, bệnh có thể không phát triển nghiêm trọng đến mức tạo áp xe, nhiễm trùng nặng. Tuy nhiên, da bị viêm trong thời gian dài, từ năm này sang năm khác, lâu dần, thay vì bạn chỉ bị viêm da cơ địa một vùng da thì chúng lại lan khắp cơ thể. 

Cách giảm triệu chứng bệnh

Cách giảm triệu chứng viêm da cơ địa hiệu quả nhất là chăm sóc da toàn thân đúng cách và dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ (nếu có). 

Chăm sóc da cho người bị Eczema

Việc chăm sóc da ở người bị viêm da do cơ địa tập thường trung vào việc loại bỏ nguồn gây kích ứng da, bao gồm: 

• Chỉ nên tắm nước mức ấm, không được quá nóng hoặc quá lạnh. Thời gian tắm tốt nhất là 5 – 10 phút mỗi ngày. 
• Tránh tiếp xúc quá lâu với chất tẩy rửa mạnh, hóa chất độc hại. 
• Dùng kem dưỡng ẩm chứa các thành phần dưỡng như HA, Glycerin, Ceramide… 
• Tránh chà xát da quá mạnh, vỗ nhẹ cho da khô sau khi tắm xong. 
• Tránh mặc quần áo có chất liệu len, thay vào đó nên ưu tiên mặc đồ cotton thoáng mát. 

Điều trị viêm da do cơ địa

Tùy theo mức độ bệnh mà bác sĩ sẽ có phác đồ điều trị phù hợp. Trong đó việc dùng kem trị bôi tại chỗ vùng da tổn thương được ưu tiên áp dụng nhất. Các loại thuốc trị được dùng bao gồm kháng viêm corticosteroid hoặc kháng histamin để cải thiện triệu chứng. Tất nhiên, quá trình điều trị, giảm sự khó chịu da vùng da bị viêm cần có sự phối hợp giữa loại bỏ tác nhân gây bệnh, dùng thuốc bôi, chăm sóc hậu viêm da cơ địa. 

Dù viêm da cơ địa là một bệnh về da với cơ chế phức tạp, chỉ cần chúng ta biết cách chăm sóc cơ thể, sự khó chịu da căn bệnh này sẽ được giảm bớt. Vì thế, hãy luôn quan tâm đến sức khỏe bản thân để có một cơ thể khỏe mạnh nhất nhé!